پرداخت پژوهانه به دانشجویان دکتری طبق شیوه نامه ابلاغی در سال 88 طی دو نوبت فراخوان تقریبا تا پاییز 91 ادامه داشت و طی هفت دوره جمعا 78 میلیارد تومان پژوهانه به 17 هزار و 605 دانشجوی دکتری واجد شرایط اعطا شد. اما در مهرماه 1392 با استقرار دولت جدید و جایگزینی سورنا ستاری در معاونت علمی و فناوری، فراخوان هشتمین دوره این پژوهانه با پیگیری‌های رسانه‌ای در حالی اعلام شد که تغییر دولت حدود یک سال در اجرای این طرح وقفه ایجاد کرده بود. طبق روال، وزارت علوم فراخوانی را به دانشگاه‌ها ابلاغ کرد که طبق آن، شرایط دانشجویان مشمول و مهلت فرستادن اسامی افراد واجد شرایط به دانشگاه‌ها اعلام شد. اما دانشگاه‌های مختلف، مهلت‌های متفاوتی را برای اعلام درخواست به دانشجویان ابلاغ کردند. فروردین 93 زمزمه قطع پژوهانه تا آن جا بالا گرفت که احمدی، معاون وقت پژوهش و فناوری وزیر علوم در مصاحبه ای از احتمال کاهش یا محدود شدن پرداخت پژوهانه خبر داد. و همین زمزمه ها تبدیل به یقین شد و وزارت علوم در آبان ماه سال 93 دستور العمل اعطای «وام ویژه دانشجویان دکتری تخصصی» را به دانشگاه ها ابلاغ کرد.
اگرچه طی سالیان اخیر مسئولان صندوق رفاه دانشجویان تلاش زیادی برای حل مشکلات این دانشجویان در تخصیص وام ویژه دکتری کرده اند اما برخی شروطی که در آیین نامه اعطای این وام از جمله ضامن ها آمده است، کمتر دانشجویی حوصله خواهد داشت خود را درگیر کارهای بانکی کند. البته این مسئله تنها بابت ضامن نیست بلکه دانشجویان غیر روزانه، و افرادی که آزمون جامع را نگذرانده باشند نیز نمی توانند از این وام بهره ببرند.
همه این مسائل باعث شد کمپینی تحت عنوان «مطالبات دکتری وزارت علوم» را ایجاد شود؛ این کمپین از زمان شکل‌گیری این کمپین با بیش از چهار هزار عضو، اقدامات مختلفی را برای پیگیری مطالبات خود انجام دادند تا شاید بتوانند از این طریق، به برآورده شدن خواسته‌های خود نزدیک‌تر شوند؛ خواسته‌هایی که شاید بتوان ادعا کرد یکی از آنها که همان پرداخت دوباره پژوهانه است. نمایندگان این کمپین چندی پیش در میزگردی در خبرنامه دانشجویان ایران بیشتر از اهداف خود گفتند.(اینجـــا)
ذوالفقار یزدان مهر رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم ابتدای ماه جاری بود که از مطرح شدن پیشنهاد ارائه وام پژوهانه دکتری از طریق بودجه ۹۷ خبر داد. او افزود: "موضوع وام پژوهانه دکتری یک موضوع فرا دستگاهی بود که در مکاتبات و نشست‌هایی که دانشجویان و نمایندگان دانشجویان با نمایندگان مجلس داشتند موضوع ارائه دوباره وام پژوهانه دکتری از طریق بودجه ۹۷ مطرح شد". یزدان مهر ادامه داد: "این پیشنهاد به دولت ارائه و در جلسه یک شنبه گذشته کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس مطرح شد که در صورت تأیید به کمیسیون تلفیق می‌رود و سپس در صحن مجلس مطرح می‌شود که در صورت تأیید این وام دوباره به دانشجویان داده خواهد شد".
اما حالا و در تازه ترین اقدام کمپین دکتری، این دانشجویان می خواهند روز شنبه و در جریان جلسات کمیسیون تلفیق مقابل مجلس شورای اسلامی دست به تجمع بزنند. در بخشی از بیانیه ای که تعدادی از دانشجویان منتشر کرده اند، آمده است: آخرین مصداق این بی توجهی، لایحه بودجه سال 97 است که در آن کمیسیون تلفیق هیچ¬گونه توجهی نسبت به مطالبات دانشجویان دکتری و به ویژه لحاظ کردن پژوهانه(که از سال 92 قطع شده است) به عنوان کمک هزینه بلاعوض در طول دوران دانشجویی در مقطع دکتری (در ازای کار پژوهشی، اعم از بنیادی و کاربردی، در ازای تعهد عدم اشتغال و حضور تمام وقت در دانشگاه) که مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1388 می باشد، نداشته است. باتوجه به مطالب یادشده، «کمپین مطالبات دکتری وزارت علوم» این بار قصد دارد با تجمع و راهپیمایی در برابر خانه ملت، صدای دانشجویان دکتری سراسر کشور را به گوش اعضای کمیسیون تلفیق و نمایندگان ملت رسانیده و خواهان اجرایی شدن مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1388 باشد.
به هر حال آنچه که طی روزهای آینده تا پایان کار کمیسیون تلفیق مهم به نظر می رسد، واقعی بودن «خواسته»ای است که باید دید در بین مسئولان دولتی، مجلس برای اعطای این وام وجود دارد یا نه. محدود بودن منابع مالی، صف طولانی متقاضیان، نوع نگاه دولت به اداره دانشگاه از جمله مواردی است که شاید این وام را با حاشیه هایی در سال آینده روبرو کند.
ضیائی
1396/10/27 - 20:40
