آمریکا تجدید نظر نکند، مذاکرات به جائی نمی‌رسد

خبرنامه دانشجویان ایران: برای تغییر سیاست‌های آمریکا، دولت باید در مسیر استقلال از نفت گام بردارد. مقاومت ایران در برابر زیاده‌خواهی‌ها باعث عقب‌نشینی آمریکاست

یادداشت شفاهی حسن بهشتی‌پور، کارشناس و تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل را در ادامه می‌خوانید:

در مذاکرات مکرری که پس از حصول توافق موقت در ژنو برگزار می‌شد، شاهد بودیم که طرفین با اراده سیاسی به گفتگوها ادامه می‌دادند و با خوشبینی از امکان رسیدن به توافقی جامع سخن می‌گفتند؛ اما در آخرین روز از مهلت تعیین شده، اعلام شد که توافقی به دست نیامده و مذاکرات برای دوره‌ای هفت ماهه تمدید شده است.

آنچه باعث شد چنین توافقی به دست نیاید را می‌توان به طور کلی در سه دلیل خلاصه کرد: نخست، کارشکنی‌های رژیم صهیونستی؛ دوم، زیاده خواهی‌های آمریکا به خصوص اصرار بر عدم لغو تحریم‌ها؛ و سوم مقاومت تیم و هیات ایرانی در مقابل این زیاده‌خواهی و کارشکنی‌ها.

این فرصت هفت ماه زمانی است که ایران باید اقداماتی را در پیش بگیرد تا مواضع طرف آمریکایی را تغییر دهد. البته طبق آنچه اعلام شده است، بناست تا طرفین تا دهم اسفند ماه، مساله هسته‌ای را از نظر سیاسی حل و فصل کنند و منتظر دهم تیرماه نباشند.

اما در حال حاضر، یکی از دلایل اختلاف در مذاکرات این است که آمریکا در سیاست‌های فعلی خود به تحریم نگاه ابزاری دارد، از این‌رو مدیریت اجرائی کشور باید به دنبال طراحی اقداماتی برای خلع سلاح کردن ابزار آمریکا در مذاکرات باشد تا تغییرات قابل توجهی در مذاکرات صورت بگیرد.

یعنی دولت باید سیاست‌هایی در پیش گیرد تا آمریکا بفهمد سیاست تحریم و فشار کارآیی ندارد. نخسیتن قدم این است که جمهوری اسلامی نشان دهد در مسیر استقلال از نفت پیش می‌رود. تا کنون سخن در زمینه استقلال اقتصاد ایران از نفت زیاد مطرح شده است اما اگر دولت بتواند در این زمینه گامی عملی و متفاوت بردارد، مثلا در بودجه سال جاری، اتکا به نفت را کاهش دهد؛ چنین کاری پیام خوبی به آمریکا خواهد داد و طرف غربی می‌فهمد جهت‌گیری جمهوری اسلامی تغییر کرده و می‌تواند با اصلاح روش‌های مدیریتی و کمتر اتکا داشتن به صادرات نفت و واردات کالا بسیاری از مسائل را حل و مدیریت کند.

چنانچه آمریکا در سیاست‌های فعلی تجدید نظر نکند، مذاکرات به جائی نمی‌رسد؛ اما جایی امیدواریست که تغییری رخ دهد چرا که پیشتر نیز شاهد بوده‌ایم که مواضع آمریکا در موقعیت‌های مختلف تغییر کرده است. مثلا زمانی تیم آمریکایی بر خروج تمام اروانیوم از کشور تاکید داشت، بعدتر از این موضوع عقب نشینی کردند و خواهان تعطیلی فوردو شدند ولی هم‌چنان می‌گفتند درباره غنی‌سازی مذاکره نخواهند کرد، در نهایت این مواضع به مرور زمان تعدیل شد و تغییر کرد.

بی شک، آنچه موجب تغییر و عقب‌نشینی آمریکا می‌شود، مقاومت ایران در برابر زیاده‌خواهی‌هاست.

از طرف دیگر، معتقدم تیم ایرانی می‌تواند حل اختلاف دولت آمریکا و کنگره را به خودشان واگذار کند، گرچه منکر اختلافات میان کنگره و کاخ سفید نیستم ولی بیشتر آنچه در رسانه‌ها می‌بینیم، صرفا جهت بازارگرمی و گرفتن امتیاز از ایران است و اگر کاخ سفید قراردادی را بپذیرد،‌کنگره نمی‌تواند با آن مخالفت جدی داشته باشد؛ علی‌الخصوص زمانی که توافق از جانب چند بازیگر دیگر مثل اتحادیه اروپا، روسیه و چین پذیرفته شده باشد، کنگره در انزوا قرار می‌گیرد و قادر به مخالفت و سنگ اندازی جدی نیست.