به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» به نقل از فارس، امسال ایران از نظر رتبه علمی در جهان به موفقیت چشمگیری رسید.
امسال برای نخستین بار رتبه علمی ایران در رتبه بندی اسکوپوس از نظر کمی و کیفی به رتبه ۱۵ رسید و همچنین در رتبه بندی وب او ساینس هم باز از نظر کمی و کیفی به رتبه ۱۶ رسید.
این نخستین بار است که رتبه علمی در جهان از نظر کمی و کیفی به هم رسیده است و تا پیش از این همواره رتبه کمی ایران بهتر از رتبه کیفی آن بوده است.
همواره همین وضعیت دست مایه طعنه به ماحصل علمی کشور شده بود و طعنه زنندگان به جامعه دانشگاهی کشور می گفتند که فقط مقاله چاپ می کنید و این مقاله ها نتیجه و فایده ای ندارد.
*برای نخستین بار رتبه کمی و کیفی ایران در تولید علم با هم برابر شد
اکنون با رسیده رتبه علمی از نظر کیفی و کمی به هم، تاحدی زمینه برای پاسخ دادن به این منتقدان فراهم شده است؛ اما هنوز در ابتدای راه کاربردی شدن علوم و دانش هستیم.
ایران یک درصد جمعیت جهان را دارد و حدود ۲ درصد مقالات علمی جهان را تولید می‌کند.
البته اگرچه رتبه ایران در تولید علم بین همه کشورهای جهان ۱۵ است؛ اما در برخی حوزه‌ها مانند علوم نانو رتبه های بسیار بهتری داریم؛ رتبه ایران در نانو ۵ است.
*رتبه ای جهانی که سخت به دست آمد
محمود نیلی احمد آبادی رئیس دانشگاه تهران درباره رتبه علمی ایران، گفت: در سال‌های اخیر شیب خط رشد علمی کشور حفظ شده است و در برخی دانشگاه‌ها حتی شتاب علمی بیشتر شده است.
وی تاکید کرد: باید به این نکته توجه کرد که هر چه جایگاه و رتبه در رتبه‌بندی‌های جهانی ارتقاء می‌یابد، بعد از آن رفتن به جایگاه‌های بهتر سخت‌تر می‌شود.
نیلی احمد آبادی تصریح کرد: باید در بحث کیفیت در نظام آموزش عالی بیشتر کار کنیم و به موضوع اثربخشی یافته‌های علمی توجه ویژه داشته باشیم. در این بین باید به عوامل تاثیر گذار مانند حمایت و بودجه هم توجه داشت؛ زیرا نتیجه اقدامات و تلاش‌های علمی رابطه مستقیمی با هزینه‌کرد و حمایت در این حوزه دارد.
**نگرانی بابت کاهش رشد شتاب علمی کشور با ورود کرونا
اما در حالی که رشد رتبه علمی به مراحل خوبی رسیده، شیوع ویروس کرونا یکباره همه را غافل کرد و شرایطی را به وجود آورد که بسیاری از کارشناسان را درباره کاهش رشد علمی کشور در سال های پیش رو نگران کرده است.
محمد کافی، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد در این باره معتقد است: نبود دانشجویان در دانشگاه بر پویایی علمی تاثیر گذاشته است.
وی گفت: مقام معظم رهبری درباره شتاب علمی کشور از همه دانشگاه‌ها مطالبه داشته اند که برای تحقق این مطالبه باید تلاش کنیم. دانشگاه‌های بزرگ در تلاش برای جلوگیری از کاهش شتاب علمی کشور هستند که از تاثیر شرایط فعلی بر شتاب علمی کشور بکاهند.
جبار علی ذاکری رئیس دانشگاه علم و صنعت ایران هم درباره کاهش انتشار دستاوردهای پژوهشی هشدار داد و گفت: حضور در آزمایشگاه های تحقیقاتی به دلیل رعایت پروتکل ها، محدود می‌شود و از این رو افتی را در انتشار دستاوردهای پژوهشی از طریق رساله و پایان نامه دانشجویان دکتری و ارشد خواهیم داشت.
محمد تقی احمدی رئیس دانشگاه تربیت مدرس هم می گوید: از زمان شیوع کرونا تاکنون همکاری های تیمی علمی دانشجویان دچار خسارت زیادی شده است که این خسارت ها در یکی دو سال آینده در برون داد کارهای پژوهشی و علمی دانشگاه خود را نشان خواهد داد.
وی تاکید کرد: البته این روند در همه جای دنیا مشابه است اما باید سعی کنیم خسارت ها را کاهش دهیم.
*برنامه وزارت علوم برای جلوگیری از کاهش رشد شتاب علمی کشور در دوران کرونا
با ابراز نگرانی ها از کاهش رشد شتاب علمی کشور در دوران شیوع کرونا، خبرنگار برنامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را برای جلوگیری از این اتفاق ناخواسته جویا شد.
غلامحسین رحیمی شعرباف معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در پاسخ به این سوال که بابت کاهش رشد شتاب علمی کشور در نتیجه کاهش فعالیت های پژوهشی دانشجویان در دانشگاه ها و پژوهشگاه ها احساس نگرانی می شود، گفت: این احتمال وجود دارد که شیوع ویروس کرونا بر کاهش شتاب علمی کشورها اثرگذار باشد و این موضوع تنها مختص ایران نیست و در همه دنیا این نگرانی احساس می شود.
وی ادامه داد: حتی هم اکنون هم برخی از اثرات شیوع ویروس کرونا در کشورهایی که در حوزه علم و دانش پیشرو هستند و بهترین دانشگاه های جهان را دارند، به تدریج در حال آشکار شدن است.
رحیمی شعرباف گفت: در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری همه تلاش خود را برای مقابله با این اتفاق ناخواسته می کنیم که به ویژه بخش پژوهش دانشگاهی کشور از ویروس کرونا صدمه نبیند تا ان شالله کاهش رشد علمی کشور در این روزهای سخت رخ ندهد.
معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بار دیگر اضافه کرد: تاکید می کنم این بحث مخصوص ایران نیست و در همه دنیا مطرح است. حتی در بهترین دانشگاه های دنیا در آمریکا وقتی می گویند ترم برای دانشجویان مجازی است ما که در عرصه علم و دانشگاه فعالیت می کنیم می دانیم که بدیهی است که کاهشی در خروجی و برون دادهای پژوهشی آنها رخ خواهد داد.
