به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مردم غالباً تصور می‌کنند که آموزش زبان فارسی به کودکان بدون توجه به موقعیتی که در آن قرار دارند و بدون توجه به رعایت اصول یادگیری زبان دومی که در محیط آن نیز قرار نگرفتند، به راحتی و بدون تلاش امکان‌پذیر است. اما آیا واقعاً این طرز فکر که کودکان به راحتی توانایی یادگیری زبان دوم را دارند درست است؟ در ادامه به یک سری تحقیقات در این‌باره می‌پردازیم.
تحقیقات نشان داده‌است کودکانی که بصورت طولانی مدت با یک زبان جدید درگیر باشند بسیار یادگیرنده موفقی هستند، مانند کودکان مهاجر که در محیطی با زبان جدید احاطه شده‌اند. در چنین سناریویی، کودکان نسبت به بزرگسالان در طولانی مدت به زبان جدید بسیار مسلط‌‌تر هستند.
اما اگر میزان زبانی که کودکان در معرض آن هستند محدود باشد، مانند یادگیری زبان در کلاس، کودکان نسبت به نوجوانان و یا بزرگسالان در یادگیری زبان دوم، کمتر موفق هستند. چگونه می‌توان این تقابل آشکار را توضیح داد؟
محققان استدلال کرده‌اند که یادگیری کودکان به طور ضمنی است، یعنی بدون فکر، تأمل یا تلاش آگاهانه. اما یادگیری ضمنی نیاز به مقدار زیادی ورودی زبان در مدت زمان طولانی دارد.
حالا سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که بهترین روش آموزش زبان فارسی به کودکان چیست؟ در ادامه بطور اختصار به یک سری نکات مهم و کاربردی برای آموزش بهتر و با کیفیت تر می‌پردازیم.
کلاس درس زبان آموزان جوان چگونه به نظر می‌رسد؟
اگرچه بسیاری از کلاس‌های درس کودکان را که می‌بینید، تنها رنگ‌های روشن روی دیوارها و صندلی‌های کوچک در کنار میز‌های کوچک است، اما یک کلاس درس خوب و تاثیرگذار برای آموزش زبان فارسی به کودکان فراتر از این موارد است.
در یک کلاس درس موثر برای زبان آموزان جوان، فعالیت و پویایی زیادی را مشاهده خواهید کرد، تکرارهای زیادی را می‌شنوید و درس‌هایی را می‌بینید که شباهت زیادی به بازی دارند. بچه‌ها در حال حرکت و جنب و جوش هستند، حواس و تمرکز خود را درگیر می‌کنند و شاید اشتباهات بیشتری نسبت به بزرگسالان داشته باشند. شما می‌توانید روی وسایل، کاردستی و بازی‌ها نه فقط برای ایجاد یک محیط سرگرم‌کننده و دوستانه بلکه برای تعامل بچه‌ها با زبان مقصد حساب کنید.
در یک کلاس درس موثر برای زبان آموزان جوان، تکرارهای زیادی را می‌شنوید و درس‌هایی را می‌بینید که شباهت زیادی به بازی دارند.
نکاتی که باید برای آموزش زبان فارسی به کودکان خود بدانید!
فعالیت‌های اضافی را برای جلب توجه آنها آماده کنید
از آنجایی که میزان توجه کودک به طور متوسط برای هر سال دو تا سه دقیقه است، احتمالا یک کودک پنج ساله را می‌توانید برای مدت 20 دقیقه درگیر درس کنید. اگرچه شما ممکن‌است بخواهید مدت زمان بیشتری را به تدریس ادامه دهید، اما این بدان معنا نیست که دانش‌آموزان جوان شما می‌توانند به اندازه کافی همه مطالب را پوشش دهند.
بنابراین یک معلم زبان چه کاری باید انجام دهد؟
وقتی به یادگیرندگان جوان می‌آموزید، باید برنامه‌ریزی کنید که به سرعت از یک فعالیت به فعالیت دیگر بروید. به نحوی که هر پنج دقیقه که با دانش‌آموزان در کلاس هستید، فعالیت متفاوتی آماده کنید.
اما بدانید که بچه‌ها عاشق تکرار هستند، بنابراین تکرار فعالیت‌ها هر روز، هفته یا حتی صبح و سپس دوباره قبل از پایان کلاس و رفتن به خانه کاملاً خوب است. در اینجا چند ایده آسان برای گنجاندن در برنامه‌ریزی روزانه برای شما آماده کرده‌ایم تا با کیفیت آموزش زبان فارسی به کودکان بیشتر آشنا شوید:
آهنگ‌ها و شعارهای زبان هدف را در طول روز به مطالب خود اضافه کنید
برای شروع اولیه و مقدمه درس استفاده از این تکنیک یکی از بهترین روش‌های مقدمه‌سازی است. همچنین از این تکنیک برای ایجاد وقفه بین دو مطلب اصلی درس نیز می‌توانید استفاده کنید.
داستان‌های زبان مقصد که تصورات آنها را درگیر می‌کند، بگویید یا بخوانید
برای ارتقا سطح تعامل بیشتر با کودکان، داستان‌هایی را امتحان کنید که از طریق پاسخ و تعامل دانش‌آموزان، معنی می‌دهند.
فیلم‌های زبان مقصد مناسب با سطح کودکان را در مطالب درس بگنجانید
فیلم‌های زبان فارسی دنیای واقعی را ارائه دهید. مانند پیش‌پرده‌های فیلم، کارتون، آهنگ و موارد دیگر که به ابزار آموزش تبدیل شده‌اند. هر ویدئو می‌تواند دارای زیرنویس‌های تعاملی باشد که تعاریف، وسایل کمک یادگیری بصری و تلفظ‌های محلی را برای هر کلمه ارائه می‌دهد. همچنین تمرینات دیداری وجود دارد که به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا در هنگام تماشای فیلم‌ها، کیفیت یادگیری آنها نیز بالا رود.
ویدئوها را براساس ژانر و سطح یادگیری سازمان‌یافته انتخاب کنید
اگر بتوانید ویدئوهایی که براساس ژانر و سطح یادگیری دانش‌آموزانتان مناسب‌شان است، را انتخاب کنید، تاثیر بسزایی در آموزش زبان فارسی به آنها، گذاشته‌اید.
بازی به زبان مقصد
این یک تکنیک امتحان‌شده و واقعی است که باعث می‌شود بچه‌ها در هنگام سرگرمی مهارت‌های زبانی خود را بسازند! می‌توانید به بیرون بروید و واژگان حرکتی یا واژگان طبیعت را آموزش دهید. گاهی اوقات تغییر صحنه و هوای تازه تمام نیاز بچه‌ها برای ادامه مسیر است.
در آخر ممکن‌است هر فعالیتی را که برنامه‌ریزی کرده‌اید به پایان نبرید، اما اگر آنها را داشته باشید، مطمئناً دانش‌آموزان خود را درگیر کلاس و مطالب خواهید کرد و نمی‌توانید آنها را به پنجره گمشده در رویاهای روز خیره نگاه دارید.
نتیجه‌گیری بهترین روش آموزش زبان فارسی به کودکان خارج از کشور
متفاوت از آنچه که مردم ممکن‌است انتظار داشته باشند، متوجه شدیم که توانایی تحلیلی زبان در کودکان و به دنبال آن آگاهی واجی مهمترین است. این دو توانایی در پیش‌بینی موفقیت کودکان به یادگیری زبان دوم نقش دارند. اگر روش آموزشی، آنها را به تجزیه و تحلیل زبان ترغیب کند، بهترین نتیجه را خواهید گرفت.
تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد که استفاده از روش صریح فراگیری در کلاس‌های زبان خارجی فقط به سن بستگی ندارد، بلکه به نحوه آموزش زبان آموزان بستگی دارد. این بدان معنی است که حتی کودکان کوچکتر نیز می‌توانند مانند دانشمندان به یک کار یادگیری نزدیک شوند.
البته توجه به این نکته مهم است که کودکان در سن دبستان نیز توانایی یادگیری صریح خود را دارند. بنابراین، نمی‌توانیم دقیقاً همان شیوه‌ای را که به نوجوانان و یا بزرگسالان آموزش می‌دهیم، برای کودکان نیز به کار ببریم. اما برخی از فعالیت‌هایی که کودکان را ترغیب می‌کند آگاهانه در مورد زبانی که می‌خواهند یاد بگیرند، تأمل و تجزیه و تحلیل کنند، در بالا توضیح داده شد، که برای استفاده بهینه از زمان محدود کلاس آموزش و بالا بردن سطح کیفی بسیار کاربردی هستند.
