به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ هفته گذشته شاهد انتخابات هیئت رئیسه مجلس بودیم که محمدباقر قالیباف امسال نیز هر چند با رای کمتر از سالهای گذشته اما موفق شد برای یک سال دیگر صندلی ریاست مجلس را از آن خود کند.
اما سوالی که در روزهای اخیر شاید برای برخی افراد پیش آمده باشد این است که رای جریان اقلیت در مجلس شامل اعتدالیون و اصلاحات که بین 40 تا 50 نماینده هستند در این انتخابات وارد سبد کدام یک از کاندیدای ریاست مجلس، نایب رئیس ها و دبیرا در هیئت رئیسه شده است.
برای توضیح این سوال ابتدا باید توضیح داد که چه چیزی در انتخابات هفته گذشته مجلس باعث شد که و نمایندگان جریان اقلیت در مجلس مهم باشد و بتواند علیرغم ۲ سال گذشته در این انتخابات تاثیر گذار ظاهر شوند به نحوی که انقدر مهم باشد که جای سوال باشد آرا این جریان در سبد کدام یک از کاندیدای هیئت رئیسه مجلس ریخته شده است.
فراکسیون اکثریت برای هدایت انتخابات هیئت رئیسه مجلس
نمایندگان مجلس یازدهم که اکثریت آنها از جریان اصولگرا و انقلابی هستند از همان ابتدای مجلس با تشکیل فراکسیون اکثریت انقلاب اسلامی با حضور حدود ۲۳۰ نماینده مجلس به ریاست محمدباقر قالیباف برای دو هدف اصلی تشکیل شد.
هدف اول فراکسیون اکثریت هدایتگری مجلس در طول سال که مجلس را در طرح ها و اتفاقات و موضوعات کلان راهنمایی کند تا انسجام مجلس حفظ شود و اقلیت در مجلس نتواند تاثیر گذاری به خصوصی داشته باشد که البته در طول سال گذشته اقدام خاصی در این خصوص از فراکسیون اکثریت ندیدیم.
اما هدف اصلی فراکسیون اکثریت را می‌توان انتخابات هیئت رئیسه مجلس دانست که هرگونه فرصت برای عرض اندام جریان اقلیت مجلس درخصوص انتخابات هیئت رئیسه را از آن سلب کند.
در واقع کارایی فراکسیون اکثریت به گونه‌ای بود که افراد قبل از اعلام و شرکت در انتخابات هیئت رئیسه مجلس در این فراکسیون اعلام حضور می‌کردند و به رای گذاشته می شدند از این رو افرادی که از رای و اقبال کمتری در فراکسیون اکثریت برخوردار بودند در صحن مجلس دیگر شرکت نکرده تا آرا پخش نشده و جریان اقلیت در مجلس عملا از کار بیفتند.
اما چیزی که انتخابات این دوره هیات رئیسه مجلس را نسبت به دوره گذشته مجزا می‌کند و برای جریان غلات مجلس شامل جریان اصلاحات و اعتدال جوون را مهم جلوه می‌دهد اتفاقاتی است که قبل از رای گیری هیئت رئیسه مجلس در فراکسیون اکثریت رخ داده است.
فراکسیون تصمیمی در خصوص انتخابات هیئت رئیسه ندارد
جلسه فراکسیون اکثریت مجلس همانند سالهای گذشته، روز قبل از انتخابات اجلاسیه مجلس با حضور حدود ۲۳۰ نماینده مجلس تشکیل شد اما چیزی که این جلسه را مهم می کند این است که برخلاف سالهای گذشته محمدباقر قالیباف رئیس فراکسیون اکثریت که مدیریت جلسه را بر عهده داشت اعلام کرد دیگر در فراکسیون تصمیمی در خصوص انتخابات هیئت رئیسه گرفته نمی شود بلکه اجازه دهید که صحن انتخاب کند چه کسی ریاست مجلس، نایب رئیس و عضوی از دبیران هیئت رئیسه مجلس میشود تصمیمی که عملاً کارایی فراکسیون که می توان گفت تنها به همین دلیل تشکیل شد را از کار انداخت و فضا را برای عرض اندام هرچه بهتر جریان اقلیت مجلس مهیا کرده است چیزی که در انتخابات دبیران هیئت رئیس خود را بیشتر نشان داد.
اقدامی که بیشتر بوی منافع شخصی می دهد که شاید برخی افراد نمی خواستند در فراکسیون با توجه به رقیبان جدی که برای خود تلقی می کردند و برخی از روزهای قبل با حواشی بسیاری اعلام حضور کرده بودند، کسی متوجه شود که این دوره از اقبال کمتری نسبت به دوره های گذشته برخوردار است.
از این رو در ادامه به تجزیه و تحلیل آماری و منطقی در این خصوص می پردازیم.
رای اصلاحات در سبد رای کدام کاندیدا ریاست مجلس ریخته شد؟
اگر بخواهیم به جریان های حاضر در مجلس خارج از ساز و کار فراکسیون ها بپردازیم می‌توان به جریان نواصولگرایان و نزدیکان به قالیباف، جریان پایداری که جمعیتی حدود ۵۰ تا ۶۰ نماینده دارند و جریان اصلاحات و اعتدالیون که جمعیتی حدود ۴۰ تا ۵۰ نماینده را به خود اختصاص دادند.
اگر بخواهیم کاندیدای ریاست مجلس را با توجه به تعداد آرا و منطقی بررسی کنیم همانطور که می‌دانید محمدباقر قالیباف ۱۹۴ رای، مرتضی آقاتهرانی ۵۳ رای، الیاس نادران ۲۱ رای و فریدون عباسی با ۳ رای را به خود اختصاص دادند و 10 رای نیز باطله اعلام شد. اگر فریدون عباسی را کنار بگذاریم و به تعداد آرا دیگر افراد توجه کنیم کاملا مشخص می شود که سبد آرای هر فرد شامل آرای چه جریانی بوده است.
جریان پایداری در مجلس که حدود ۵۰ تا ۶۰ نماینده هستند و واضح و مشخص است که به کاندیدای جریان خود یعنی مرتضی آقاتهرانی رای می‌دهند. جریانی که خیلی از رسانه‌ها تا شب قبل از انتخابات مجلس که هنوز حضور آقاتهرانی رسمی نشده بود الیاس نادران را کاندیدای آنها می دانستند و معتقد بودند نادران با تشویق پایداری پا به میدان انتخابات ریاست مجلس گذاشت. اما در ادامه این جریان نماینده خود را معرفی کرد و همان رایی که همگان انتظار داشتند یعنی چیزی حدود ۵۰ تا ۶۰ رای در حد همان تعداد افراد جریان خود در مجلس را کسب کرد.
الیاس نادران نیز که از روزهای قبل انتخابات بارها در نامه های مختلف و با حواشی زیاد رسماً اعلام کاندیداتوری کرده بود اگر بخواهیم ۲۱ رای کسب شده توسط وی را بررسی کنیم واضح است که احتمالا فراکسیون ایثارگران و رهپویان که حدوداً همین تعداد نماینده نیز هستند به وی رای دادند و از او حمایت کردند.
حال با یک حساب سرانگشتی می‌توان بررسی کرد که ۱۹۴رای قالیباف از کجا آمد؟ ما اگر رای دیگر کاندیدا را جمع کنیم چیزی حدود ۸۰ رای میشود اگر این تعداد را از تعداد آرای فراکسیون اکثریت که شامل ۲۳۰ نماینده هستند کم کنیم چیزی حدود ۱۵۰ رای خواهد شد حال سوال اینجاست آن ۴۴ رای دیگر از سبد چه جریانی وارد سبد رای قالیباف شده است؟
چه جریانی در مجلس داریم که این تعداد را میتواند به سبد رای قالیباف اضافه کند؟ اصرار قالیباف برای عدم رای گیری در فراکسیون اکثریت و مشخص نشدن آرای در فراکسیون اکثریت چه بود؟ آیا عدم رای گیری در فراکسیون اکثریت باعث نشد که آرای قالیباف در فراکسیون و صحن قابل تفکیک نباشند؟
این سوالاتی است که در ذهن برخی افراد ایجاد شده اما چیزی که احتمالات را در این خصوص تایید می کند ادعای برخی نمایندگان از جریان اقلیت مجلس شورای اسلامی، مبنی بر رای دادن به قالیباف است. به نحوی که در روزهای اخیر به صورت علنی جلیل رحیمی جهان آبادی، نماینده مردم خراسان رضوی (باخرز / تایباد / تربت جام) در مجلس شورای اسلامی و عضو سابق حزب کارگزاران اعلام کرد به قالیباف رای داده و رای دادن به وی را جزئی از عقلانیت می داند.
غلامرضا نوری قزلجه، سیاستمدار اصلاح طلب و نماینده مردم شهرستان بستان‌آباد استان آذربایجان شرقی در مجلس شورای اسلامی نیز در جمع های مختلف اعلام کرده که در انتخابات ریاست مجلس به قالیباف رای داده است. این صحبت ها احتمال اینکه آرای جریان اقلیت شامل اصلاحطلب ها و اعتدالیون در انتخابات اجلاسیه سوم ریاست مجلس در سبد رای قالیباف ریخته شده باشد را دوچندان می کند.
جریان اقلیت به کدام نایب رئیس رای داد؟
حالا اگر بخواهیم آرای کاندیدای نایب رئیس های مجلس را بررسی کنیم با سه کاندیدای اصلی روبرو هستیم یعنی عبدالرضا مصری، علی نیکزاد و مجتبی ذوالنور سه کاندیدای اصلی نایب رئیسی مجلس شورای اسلامی هستند که از اقبال بیشتری برخوردار بودند. در دو دوره گذشته علی نیکزاد نیز نشان داده بود که با اکثریت قاطع آرا در انتخابات نایب رئیسی مجلس اول خواهد شد اما این بار با ۱۶۸ رای و بصورت مشترک با عبدالرضا مصری مساوی شدند تا قرعه کشی توسط رئیس مجلس سرنوشت نایب رئیس اول و دوم را مشخص کند.
درخصوص سبد رای آرای نیکزاد می‌توان به انقلابی ها، نمایندگان آذری زبان، نمایندگانی از دولت نهم و دهم و جریان پایداری اشاره کرد از جهت دیگر مجتبی ذوالنور که با نصرالله پژمانفر از نمایندگان جریان پایداری در مجلس ائتلاف کرده بود و در نهایت پژمانفر به خاطر ذوالنور کنار کشیده بود نشان از این می دهد که جریان پایداری به خاطر ائتلاف با کاندیدای اصلی آنها به ذوالنور رای دادند.
حال اگر نیکزاد را به خاطر آرای مشخص و همیشگی که به وی تعلق میگرد کنار بگذاریم سوال اینجاست که جریان اقلیت مجلس بین مصری و ذوالنور از چه کسی حمایت کرد؟
با کمی دقت متوجه می شویم، به خاطر مواضع ذوالنور در سال های اخیر درباره بزرگان و اقدامات جریان اصلاحات روشن است که سبد رای وی جای مناسبی برای آرای جریان اقلیت شامل اصلاحات و اعتدالیون مجلس نیست و در سبد دیگر کاندیدا ریخته شد به نحوی که این سبد میتواند بسیار تاثیرگذار باشد و علاوه بر قبولی وی حتی نیکزاد را که در دور گذشته اکثریت قاطع آرای نمایندگان را در نایب رئیسی به دست آورده بود به چالش کشیده شود و این بار خود را در قرعه کشی ببینند.
تاثیرگذاری بیشتر جریان اقلیت در انتخاب دبیران
عدم رای گیری در فراکسیون اکثریت بیش از همه در نتیجه انتخابات دبیران هیئت رئیسه تاثیرگذار بود به نحوی که اولاً هر شخصی با هر مقدار اقبالی که داشت کاندیدا و باعث پخش آرا می‌شد که البته تعداد آرای برخی کاندیداها و فاصله کم آنها حاکی از این مسئله است. ثانیا این اقدام باعث آن می شود که اقلیت مجلس در نتیجه انتخابات ۶ عضو دیگر هیئت رئیسه تاثیر مستقیم داشته باشد و برخی افراد که از اقبال کمتری در بین نمایندگان جریان خود برخوردار هستند با ائتلاف با اقلیت مجلس به راحتی خود را جزو شش عضو انتخابی هیئت رئیسه مجلس ببینند.
اگر به نتیجه آرای انتخابات دبیران دقت کنید به جز سید محسن دهنوی که با اکثریت آرا با ۱۶۵ رای اول شد، بقیه نمایندگان فاصله کمی از نظر تعداد رای داشتند به طوری که فاصله نفر ششم با نفر هفتم تنها 2 رای بود و فاصله نفر دوم با نفر هفتم ۲۳ رای بیشتر نبود که یعنی فضا به خوبی برای تاثیرگذاری جریان اقلیت باز بود که بیشترین نقش را در انتخابات ایفا کنند. به نحوی که کسی که خود یک سبد 50 تایی از آرای نمایندگان داشته باشد میتواند با ائتلاف با جریان اقلیت که دارای ۴۰ تا ۵۰ رای است خود را برنده انتخابات ببیند.
مرگ زودهنگام فراکسیون اکثریت
حال با توجه به توضیحات بالا مشخص شد که باتوجه به انتخابات گذشته عملاً کارایی فراکسیون اکثریت گرفته شده تا جایی که شاهد مرگ زودرس این فراکسیون در شروع سال سوم مجلس خواهیم بود.
فراکسیونی که معمولا بعد از انتخابات اجلاسیه چهارم مجلس کاربرد خود را از دست می‌داد این بار شاهد آن بودیم که فراکسیون اکثریت مجلس در انتخابات اجلاسیه سوم عملاً کارایی خود را از دست داده و این فرصت را مهیا کرده است که جریان اقلیت مجلس بتواند در انتخابات تاثیر گذار ظاهر شود.
حال با توجه به احتمالات بالا باید منتظر شد کسانی که احتمالاً با آرای این جریان وارد هیئت رئیسه شدند در طول دو سال باقی مانده از عمر مجلس یازدهم چه انتظاراتی را قرار است در برابر حمایت آنها برآورده کنند؟ انتظاراتی که می تواند علاوه بر نتیجه انتخابات هیئت رئیسه این جریان بتواند در طول سال نیز تاثیر گذار باشد.
تحلیل بی منطق سلیمی نمین
حال باید از عباس سلیمی نمین فعال سیاسی نواصولگرا و نزدیک به قالیباف پرسید که با توجه به آمار و ارقام بالا به خوبی از نظر ریاضی نشان نمی‌دهد سبد رای کدام کاندیدا جای خالی برای آن حدودا 40 رای اصلاح‌طلبان را داشته است؟
هم مسیری و همراهی جریان قالیبافی ها در مجلس با اصلاح‌طلبان آن هم با اظهار نظر خود نمایندگان اصلاحطلب که اعلام می کنند به قالیباف رای دادند چه همخوانی با تحلیل دور از منطق شما دارد؟ جریان پایداری که تعدادی در حدود همان تعداد آرای آقاتهرانی درمجلس شورای اسلامی هستند اگر در این راه با اصلاحات هم مسیر بودند الان آرای آقاتهرانی باید بیش از 90 رای و آرای قالیباف کمتر از 150 رای بود.
با عدد و ارقام و یک حساب سرانگشتی می شود به خوبی متوجه شد که آرای جریان اقلیت در سبد آرای چه کسی جا خوش کرده است.
گزارش تحلیلی مسلم خلخال
