به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مهاجرت پروسه‌ای است که هر یک از متقاضیان را به چالش می‌کشد و جمع‌آوری مدارک، یکی از دشوارترین قسمت‌های این مسیر است. برای آن که اقدامات مربوط به مهاجرت را انجام دهید، باید تعداد زیادی از مدارک را جمع‌آوری کنید و آن‌ها را به مهر و امضای مراکز گوناگون برسانید؛ خصوصا اگر متقاضی مهاجرت تحصیلی یا کاری باشید، این مسئله دوچندان می‌شود. اگر به قصد ادامه تحصیل یا کار کردن با مدرک دانشگاهی‌تان مهاجرت می‌کنید، آزادسازی مدرک تحصیلی یکی از آن کارهایی است که باید از چندین سال قبل به آن فکر کنید؛ به ویژه اگر در رشته‌هایی با طرح اجباری تحصیل می‌کنید. از آن جایی که این مسئله سوالات زیادی را برای متقاضیان مهاجرت ایجاد کرده است، تصمیم گرفتیم تا این مقاله را به نحوه آزادسازی مدرک تحصیلی و قانون جدید آزادسازی مدرک تحصیلی اختصاص دهیم. با ما همراه باشید.
آزادسازی مدرک تحصیلی چیست و چگونه انجام می‌شود؟
اگر شما دانش‌آموخته دانشگاه‌های دولتی ایران در دوره‌های روزانه باشید، هزینه‌ای بابت تحصیل پرداخت نکرده‌اید و به نوعی تحصیل شما رایگان بوده است. حال برای آن که این تحصیل رایگان را برای دولت که هزینه تحصیل شما را پرداخته جبران کنید، باید بسته به سهمیه‌ای که در آن پذیرش شده‌اید، نسبت به سال‌های تحصیلتان برای دولت کار کنید. این مسئله به آن معنا نیست که موظف به کار رایگان در رشته تحصیلی‌تان هستید؛ بلکه به این معناست که باید مدت زمان معین شده را در کشورتان بمانید و در مراکز مد نظر خودتان کار کنید.
حال ممکن است این سوال در ذهنتان شکل بگیرد که در صورت عدم اقدام برای کار چه اتفاقی خواهد افتاد؟ پس از آن که دوره تحصیلی شما تمام می‌شود، تا زمانی که دوره تعهد به خدمت را طی نکنید، اصل مدرک تحصیلی در اختیار شما قرار داده نمی‌شود. برای آن که بتوانید در مراکز مرتبط مشغول به کار شوید، دانش‌نامه‌ای از سوی دانشگاه به شما داده می‌شود که فارغ‌التحصیلی شما را اثبات می‌کند. به واسطه این دانش‌نامه می‌توانید مشغول به کار شوید.
برای مهاجرت مشکل بزرگی درباره این موضوع وجود دارد و آن هم غیرقابل‌ترجمه بودن دانش‌نامه است. برای آن که اقدامات مربوط به مهاجرت را انجام دهید، باید اصل مدرک تحصیلی را ترجمه کنید و این تنها در حالتی ممکن می‌شود که دوره‌های طرح اجباری و تعهد به خدمت را گذرانده باشید. به همین دلیل است که آزادسازی مدرک تحصیلی از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه به شرایط آزادسازی مدرک تحصیلی می‌پردازیم.
نحوه آزادسازی مدرک تحصیلی و شرایط آن
آزادسازی مدرک تحصیلی در حالت عادی زمانی انجام می‌شود که دانشجویان پذیرفته شده با سهمیه منطقه یک در دوره کارشناسی 4 سال و پذیرفته‌شدگان مناطق 2 و 3، 8 سال را در ایران، شغل مرتبط با رشته تحصیلی‌شان داشته باشند. این مسئله باید به نحوی اثبات شود؛ به همین دلیل باید در مراکزی مشغول به فعالیت شوید که کارفرما شما را بیمه کند. به این ترتیب با بررسی سابقه بیمه، مدت زمان فعالیت شما مشخص خواهد شد. با این حال روش‌های دیگری نیز وجود دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
لغو تعهد و آزادسازی مدرک تحصیلی
یکی از عبارت‌های رایجی که درباره آزادسازی مدرک با آن مواجه می‌شوید، لغو تعهد و آزادسازی مدرک تحصیلی است. برای آن که بتوانید بدون گذراندن دوره تعهد به خدمت مدرکتان را آزاد کنید، باید از روش‌هایی برای لغو تعهد استفاده کنید. ممکن است بتوانید یکی از روش‌هایی که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت را برای لغو تعهد به کار بگیرید.
درخواست تغییر به سهمیه منطقه یک برای آزادسازی مدرک تحصیلی
اگر از پذیرفته‌شدگان مناطق 2 و 3 هستید و تعهد به خدمت طولانی‌تری دارید، در صورتی که رتبه قبولی کشوری شما از آخرین رتبه پذیرفته شده در سهمیه 1 در رشته محل خودتان بهتر باشد، می‌توانید از طریق سازمان سنجش برای درخواست تغییر به سهمیه منطقه یک برای آزادسازی مدرک تحصیلی اقدام کنید. به این ترتیب سال‌های تعهد به خدمت شما برابر با پذیرفته‌شدگان منطقه 1 خواهد شد.
آزادسازی مدرک تحصیلی با سابقه بیمه
از جمله روش‌های آزادسازی مدرک تحصیلی که پیش‌تر نیز اشاره‌ای به آن کردیم، آزادسازی مدرک تحصیلی با سابقه بیمه است. در این روش شما می‌توانید سال‌هایی که با داشتن بیمه مشغول به کار بوده‌اید را با سال‌های تعهد به خدمت مطابقت دهید. به میزانی که بیمه داشته باشید، از سال‌های تعهد به خدمت شما کسر می‌شود. اگر بیشتر از این مقدار کار کرده باشید، با مابقی سابقه بیمه خود می‌توانید مدارک قبلی خود را نیز آزاد کنید.
آزادسازی مدرک تحصیلی از طریق کاریابی
یکی از روش‌هایی که می‌توان مدرک تحصیلی را با آن آزاد کرد، مربوط به رشته‌هایی است که بازار کار مطلوبی ندارند. دانش‌آموختگان این رشته‌ها می‌توانند آزادسازی مدرک تحصیلی از طریق کاریابی و عدم کاریابی را انجام دهند. برای انجام این کار نباید هیچ گونه سابقه کاری با بیمه داشته باشید. همچنین تا حداکثر 6 ماه پس از فارغ‌التحصیلی زمان دارید که با مراجعه به مؤسسات کاریابی، مدرک موقت خود را ارائه کرده و برای پیدا کردن شغل مرتبط اقدام کنید. در صورتی که پس از گذشت 6 ماه، شغل مرتبطی پیدا نشود، گواهی عدم کاریابی برایتان صادر می‌شود و به واسطه آن می‌توانید مدرک تحصیلی‌تان را آزاد کنید. توجه داشته باشید که در صورت انجام این کار پس از دوره کارشناسی ارشد، مدرک کارشناسی شما نیز آزاد خواهد شد.
نحوه آزادسازی مدرک تحصیلی دانشگاه آزاد چگونه است؟
اگر در دانشگاه‌های آزاد درس خوانده‌اید یا دانشجوی شهریه‌پرداز مانند پردیس بین‌الملل و ظرفیت مازاد بوده‌اید، نیاز نیست نگران آزادسازی مدرک تحصیلی خود باشید. از آنجا که شما در طول تحصیل هزینه آن را پراخته‌اید، تعهدی برای خدمت در کشور ندارید. البته رشته‌هایی که طرح خدمت اجباری دارند، در هر صورت موظف به گذراندن دوره طرح اجباری هستند و دانشجویان دانشگاه آزاد و پردیس، از این مسئله معاف نیستند.
هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی
یکی دیگر از روش‌هایی که می‌توانید بدون صرف وقت زیاد مدرک تحصیلی‌تان را آزاد کنید، خرید تعهد به خدمت است. در واقع شرایطی فراهم شده تا متقاضیان با پرداخت هزینه مشخصی به ازای هر سال از تحصیل، بتوانند مدرک تحصیلی خود را آزاد کنند. این روش به نسبت سایر روش‌ها سریع‌تر پیش می‌رود و در صورتی که برای انجام کارهای مهاجرت عجله دارید، می‌توانید از این روش استفاده کنید. هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی هر ساله در آئین نامه آزادسازی مدرک تحصیلی وزارت علوم به مؤسسات آموزشی ابلاغ می‌شود.
هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی برای رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی از طریق وزارت بهداشت اعلام می‌شود و به همین دلیل متفاوت از سایر رشته‌ها هستند.
مراحل آزادسازی مدرک تحصیلی
اگر می‌خواهید از طریق خرید تعهد به خدمت، آزادسازی مدرکتان را انجام دهید، باید به سامانه سجاد مراجعه کنید. آزادسازی مدرک تحصیلی سامانه سجاد از جمله اقداماتی است که کار شما را در این مسیر بسیار ساده‌تر می‌کند. برای آغاز کار باید ابتدا به اداره دانش‌آموختگان دانشگاه محل تحصیل خود مراجعه کنید و گواهی غیررسمی فارغ‌التحصیلی را دریافت کنید. پس از آن، می‌توانید وارد سامانه آزادسازی مدرک تحصیلی شده و فرایند خرید تعهد به خدمت را انجام دهید. ابتدا باید یک حساب کاربری برای خود ایجاد کرده و اطلاعات لازم را وارد کنید. سپس سایت از شما می‌خواهد که برخی از مدارک مورد نیاز را آپلود کنید. پشت و روی کارت ملی، صفحات شناسنامه، برگه معافیت از خدمت یا کارت پایان خدمت از جمله مدارکی هستند که باید در سایت آپلود شوند.
پس از آپلود این مدارک می‌توانید به قسمت لغو تعهد آموزش رایگان رفته و فرم‌ها را تکمیل کنید. توجه داشته باشید که در این قسمت به جای مدرک تحصیلی می‌توانید گواهی غیررسمی را ارائه کنید. پس از بررسی مدارک و تایید درخواست توسط مسئولین دانشگاه، می‌توانید مجددا به حساب کاربری خود مراجعه کنید و پرداخت را انجام دهید. پس از آن، ظرف مدت یک تا دو هفته به درخواست شما رسیدگی شده و اصل مدرک تحصیلی برایتان صادر می‌شود. به این ترتیب مراحل آزادسازی مدرک تحصیلی به پایان می‌رسد.
سخن پایانی
اگر تصمیم جدی خود را برای مهاجرت گرفته‌اید و می‌خواهید این مسیر را تا انتها طی کنید، آزادسازی مدرک تحصیلی تنها یکی از چالش‌هایی است که با آن مواجه‌اید. برای آن که بتوانید این مسیر را به آسانی طی کنید، بهتر است از افرادی کمک بگیرید که تجربه کافی را در این زمینه دارند و می‌توانند به بهترین نحو شما را راهنمایی کنند. موسسه مهاجرتی مهاجرت باما (https://mohajeratbama.ir) یکی از حرفه‌ای‌ترین و باسابقه‌ترین‌ها در حوزه امور مهاجرتی است که می‌تواند در تک تک لحظه‌های این مسیر همراه شما باشد. تمامی اطلاعاتی که برای مهاجرت به آن‌ها نیاز دارید، در وب‌سایت مهاجرت باما و توسط کارشناسان این مجموعه در اختیار شما قرار می‌گیرند.
