به گزارش سرویس زنان«خبرنامه دانشجویان ایران»؛ با شروع ترم جدید دانشگاهها و گذشتن یک سال از جنبش زن، زندگی، آزادی با محوریت زنان که به بطن دانشگاهها نیز کشیده شد، به گفتگو با فاطمه سادات هوشمند میرحسینی، مسئول دفتر خواهران اتحادیه دفتر تحکیم وحدت نشستیم و از ایشان سوالاتی پیرامون موضوع کنشگری و توانمندسازی خواهران در تشکیلات به ویژه در یک سال اخیر پرسیدیم. که در ادامه این گزارش مشروح این گفتوگو را میخوانید:
سال گذشته با وجود شرایط سخت دانشگاهها به واسطه اغتشاشات علی الخصوص در رابطه با حوزهی زنان، خواهران تشکیلات شما چه کنشگریهایی از خود نشان دادند و چه نقشی در بهبود شرایط داشتند؟
قبل از پاسخ به سوال شما ابتدا این نکته را عرض کنم که هسته اصلی اتحادیه دفتر تحکیم وحدت از همان روزهای ابتدایی تا حد خوبی متوجه سمت و سوی اغتشاشات و اهداف آنها شده بود، به همین جهت الحمدالله کنشگریها در دانشگاههای مختلف برای دفاع از جمهوری اسلامی رخ داد. همچنین باید اشاره کنم در خصوص اتفاقات سال گذشته کنشگری اتحادیه حاصل تلاشهای همه تشکیلات اعم از خواهران و برادران بوده است و تا مقدار زیادی قابل تفکیک از یکدیگر نخواهد بود؛ اما در کنار در نظر گرفتن این موضوع، بنده به عنوان کسی که در جریان ابعاد مختلف کنشگریها در اتحادیه و خصوصا فعالیتهای خواهران بودم، میتوانم بگویم که حضور دختران در دفاتر ما، به جهت میدانی پررنگ بود و حتی مصادیقی در ذهن دارم که بعضا انگیزهبخشی برای ایستادگی در مقابل طیف هتاک به ارزشها، از سمت خواهران اتفاق میافتاد، همچنین در دانشگاههای تک جنسیتی نیز خواهران کنشگریهای قوی از خود نشان دادند.
البته در کنار این نقاط قوت حتما باید اشاره کنم که در برخی حوزهها خواهران میتوانستند کنشگریهای موثرتری از خود نشان دهند. درست است که در اتفاقات سال گذشته بحثهای مربوط به گشت ارشاد و امثالهم، اصل مسئله نبود و این موارد را تنها دستاویزی برای پیشبرد اهدافشان مدنظر داشتند ولی با محور قرار دادن زنان و حجاب در شعارها و شروع مسائل، لازم بود و همچنان لازم است ظهور و بروز خواهران قاطعانهتر و پررنگتر باشد. حتی ایستادگی عده محدودی از دختران مذهبی و انقلابی، علاوه بر اثری که کار خودشان دارد، مشوق افرادی که عزم لازم را ندارند هم خواهد بود. در حال حاضر نیاز است که خصوصا در مسائل مربوط به حوزه زنان، دختران انقلابی سردمدار این فضا باشند که لازمهاش تشخیص موضع درست، تبیین و تحلیل آن و کنشگری و مطالبهگری حول آن است.
در اتفاقات سال گذشته هم جا داشت که برای مثال روایتگری بهتری از سمت خواهران تشکیلاتی باشد، چرا که دختران در توصیف صحنه، اقناع مخاطب و روایتگری تواناییهای به خصوصی دارند؛ البته در سال گذشته ما سعی کردیم با فراهم آوردن نشریه به جهت مشخص شدن راه و همچنین آمادهسازی مستندی از روایت دختران تشکیلاتمان از دانشگاهها و انتشار آن در فضای رسانه، از جمله صداوسیما گامی در این راستا برداریم که بازخوردهای خوبی هم داشت. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که به طور کلی در مجموعه سیاستگذاریهای حکومتی یا حتی سطوح پایینتر که تشکیلاتهای دانشجویی هستند، طی این سالها دختران را به اندازه کافی برای چنین کنشگریهایی آماده نکردیم و حتی فرصت آزمون و خطا و رشد به آنها ندادیم و در شرایطی که مثلا یک دختر مذهبی چادری در کنار فشارهای شدید خصوصا روانی، متحمل سختیهای زیادی میشد که عموم افرادی که از بیرون به صحنه نگاه میکنند متوجه این فشارها نمیشوند و صرفا به خروجی کار نگاه میکنند.
از طرفی در آن فضا ما شاهد انفعال شدید نهادهای مرتبط بودیم، از معاونت فرهنگی دانشگاهها و وزارتین گرفته تا معاونت امور زنان ریاستجمهوری و نهادهایی مثل شورای فرهنگی اجتماعی زنان، فراکسیون زنان مجلس و امثالهم؛ این نهادها نه تنها در بلندمدت به جهت سیاستگذاریها و حمایتها دچار سردرگمی شدیدی در حوزه مسائل زنان شدهاند، بلکه در آن اتفاقات هم راهبری لازم را نداشتند و هنوز هم ندارند. برای مثال وزارت علوم و تحقیقات در این زمینهها علاوه بر سردرگمی، دچار ترک فعلهایی میشود که به شدت نگرانکننده است. وضعیت حجاب در دانشگاهها نیازمند یک مدیریت اساسی است، که تدبیر و اهتمامی برای این قضیه مشاهده نمیشود. قانونشکنی در جامعه بد است و در دانشگاه، بدتر؛ لذا صرف تذکر دادن به چنین اموری بدون ایجاد عوامل بازدارنده یا برخورد مناسب، تجاوز به حقوق سایر دانشجویان و ساحت دانشگاه است.
با توجه به تجربهی کسب شده از اتفاقات سال گذشته آیا تغییری در مدیریت و فعالیتهای بخش خواهران رخ داده است؟
در طول این یک سال ما سعی کردیم دفاتر تشکیلات را در ابعاد مختلف رشد بدهیم؛ یک بعد از منظر افزایش تعداد و رشد نیروها نسبت به سال گذشته بود، که با استقامت بیشتری در مسائل مختلف به اصطلاح پای کار باشند که این امر با دورهها، جلسات و نشستهای مختلف رخ داد. در بخش دیگر تلاش برای کمک به جامعه در بعد ایجابی برای چنین مسائلی بود؛ به بیانی افراد تشکیلات ما در دانشگاهها سعی داشتند و دارند با دانشجویان مختلف به دور از جوسازیها در قالبهای مختلف صحبت داشته باشند و از جنبهی تبیین مسائل به فهم بهتر جامعه کمک کنند.
به نظر شما چطور میتوان به توانمندترشدن خواهران در تشکیلات کمک کرد؟
مهم ترین اصل برای توانمندسازی هر بخشی توانمند کردن افراد آن قشر است علی رغم هر فشاری که از اطراف و ساختارها به او وارد میشود. در کنار این موضوع باید این را هم بپذیریم که اگر سیاستگذاریها در جهت حمایت از آنان نباشد این توانمند سازی به نتیجهی مطلوب خود نخواهد رسید و کار را سختتر میکند. از این جهت این مسئله دوطرفه است و علاوه بر رشد داخلی، نیاز است افراد و نهادهای سیاست گذار در سطوح مختلف نیز در راستای حمایت از خواهران تشکیلات اقدام کنند تا در دانشگاهها نتایج مطلوبتری از تشکیلاتهای دانشجویی و بعد از آن در جامعه ببینیم؛ البته تا حد خوبی در مسائل مربوط به اتحادیه دفتر تحکیم وحدت فرآیندها در راستای این هدف هست و طی تجاربی که این سالها داشتیم بستر رشد همه افراد فراهم است و طبیعتا هنوز تا رسیدن به قله راه داریم و امید.
مصاحبه از بهارسادات شیخ الاسلامی