۴ نکته مهم همکاری نکردن کودک برای از پوشک گرفتن + راه‌حل‌های آن!

به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ دو تا چالش هست که اگر والدین کودک بتوانند آن‌ها را با موفقیت پشت سر بگذارند، بار خیلی بزرگی از روی دوششان برداشته می‌شود و به قول ‌معروف می‌توانند نفس راحتی بکشند! این دو چالش از شیر گرفتن و از پوشک گرفتن بچه هستند. ما در مقاله امروز می‌خواهیم به‌طور تخصصی دربارۀ از پوشک گرفتن کودک، به‌خصوص کودکانی که همکاری نمی‌کنند و چالش بیشتری دارند صحبت کنیم.

به‌طور کلی، کودکانی که برای جدا شدن از پوشک همکاری نمی‌کنند، یا آمادگی جسمی و روحی برای انجام این کار ندارند، یا پروسه از پوشک گرفتن برایشان پرتنش است و جالب نیست.

اگر به‌دنبال راهکارهای علمی و روانشناسی برای از پوشک گرفتن کودک دلبندتان هستید، در این مقاله همراه ما باشید.

چه زمانی باید با پوشک خداحافظی کنیم؟

به طور میانگین وقتی کودکان به 2 سالگی یا 3 سالگی نزدیک می‌شوند می‌توان عملیات از پوشک گرفتن را اجرا کرد. چون در بازه‌ی سنی 2 تا 3 سال کودکان به لحاظ جسمی و ذهنی آمادگی بیشتری برای همکاری کردن در این مورد پیدا می‌کنند

.نکتۀ مهم: لطفاً به عنوان والدین آگاه، دقت داشته باشید که پروسۀ از پوشک گرفتن بچه مسابقه نیست و نباید با زور، دادن احساس شرم به کودک، دعوا و ایجاد تنش او را مجبور به این کار کنید. نکتۀ بسیار مهم در این پروسه آمادگی روانی خودتان و کودکتان است که در ادامه بیشتر به آن می‌پردازیم.

نکاتی که باید قبل از شروع فرایند از پوشک گرفتن کودک بدانید

اگر کودکتان برای از پوشک گرفته شدن همکاری نمی‌کند، ممکن است دلیل آن، عدم آمادگی شما یا خودش و همچنین، مهیا نبودن شرایط باشد. در این بخش توضیح می‌دهیم که چه شرایطی برای از پوشک گرفتن بچه باید فراهم شود و در بخش بعدی هم می‌گوییم که چه زمانی کودک شما آماده است.

1) از نظر روانی خودتان را آماده کنید

هم پدر و هم مادر، هر دو باید از قبل برای این فرایند آماده باشند. منظور از آمادگی چیست؟ فرایند از پوشک گرفتن فرزندتان، ممکن است بین یک هفته تا سه ماه طول بکشد؛ در تمام این مدت، شما باید صبور و قاطع باشید و بتوانید واکنش‌هایتان را کنترل کنید. اگر شاغل هستید، بهتر است این کار را در تعطیلات (اگر در منزل هستید، نه مسافرت!) شروع کنید و در صورت نیاز برای روزهای اول، هر دو مرخصی بگیرید.

2) احساسات خود را کنترل کنید

بچه‌ها بسیار باهوش هستند و می‌توانند با شناخت احساسات و هیجانات شما، شما را کنترل کنند. مثلاً اگر کودک شما متوجه شود که با کثیف‌کردن جایی شما واکنش نشان می‌دهید، عصبانی می‌شوید یا استرس می‌گیرید، ممکن است برای جلب توجه‌تان هم که شده این کار را دوباره و از روی عمد انجام دهند.

پس خونسرد باشید و به کودک یادآوری کنید که از پوشک گرفتن به نفع اوست و به استقلالش کمک می‌کند. به علاوه، یادتان باشد که این مسیر پر از آزمون و خطاست و نباید با تنبیه یا کثیف و چندش خطاب کردن کودک، او را حساس کنید.

3) ذهن کودک را آماده کنید

کتاب، انیمیشن، بازی، شعر و داستان، از جمله ابزارهای کمکی هستند که به همکاری کودک برای از پوشک گرفته شدن کمک می‌کنند. این کتاب‌ها را می‌توانید از شهر کتاب‌ها پیدا کنید و برای کودک‌تان بخوانید. جدا از این موارد، درباره اینکه بدون پوشک بودن حس خوبی است با دیگر اعضای خانواده مکالمه کنید تا کودک آن را بشنود و کم‌کم ذهنش آماده شود.

مثلاً بگویید: «من احساس می‌کنم تو دلم جیش دارم و سریع باید برم دستشویی.» «آخیش؛ بعد از دستشویی چقدر احساس بهتری دارم، دستامم شستم بوی گل می‌ده». «چقدر خوبه که می‌رم تو دستشویی جیش می‌کنم، چون شلوارم تمیز می‌مونه و بوی خوبی میده»

4) قاطع باشید

در پروسۀ از پوشک گرفتن بچه، یک قدم هم به عقب برندارید! یعنی چه؟ یعنی اگر این کار را شروع کردید و خواستید به مهمانی بروید، اصلاً و ابداً بچه را پوشک نکنید. یا مثلاً نگویید فعلاً شب‌ها بچه را پوشک کنیم و روزها پوشک را حذف کنیم! این کار فقط زحمت‌های شما را هدر می‌دهد و فرایند یادگیری را مختل می‌کند.

بهتر است وقتی این کار را شروع کردید، تا پایان آن (حداکثر یک ماه) مهمانی نروید و حتی اگر اوایل فرش‌تان کثیف شد، پروسه را با خونسردی و با مراحلی که توضیح می‌دهیم ادامه دهید.

نکته: به‌جای استفاده از پوشک در شب‌ها، می‌توانید از شورتک‌های تمرینی یا ملحفه‌های جاذب استفاده کنید، قبل از خواب به بچه مایعات ندهید و حتماً او را به دستشویی ببرید.

علائمی که نشان می‌دهد کودک برای خداحافظی با پوشک آماده است

درست است که گفتیم از 2 تا 4 سالگی، بهترین زمان برای از پوشک گرفتن کودک است؛ اما شما حتماً باید حواستان به نشانه‌های زیر باشد تا بدانید که چه زمانی احتمال همکاری نکردن کودک برای از پوشک گرفتن به حداقل می‌رسد.

1) کودک نسبت به ادرار و مدفوع آگاهی دارد

کودک باید تفاوت ادرار و مدفوع را متوجه شود؛ پس از او بخواهد هنگام آلوده شدن پوشکش شما را در جریان بگذارد. ناگفته نماند که بهتر است که قبل از شروع از پوشک گرفتن بچه، مدفوعش را به او نشان دهید و بگویید که جای پی‌پی داخل توالت است. توجه کنید که در حال انجام این کار، حالت چهره‌تان به شکل چندش یا عصبی تغییر نکند و کاملاً معمولی با او در این باره صحبت کنید.

2) پوشک و احساس کثیفی آن را دوست ندارد

اگر فرزندتان از پوشک شدن شکایت دارد یا وقتی کثیف می‌شود از شما می‌خواهد که پوشک را عوض کنید، یعنی وقت آن رسیده که به مرحلۀ جدیدی از زندگی‌اش پا بگذارد و از شر پوشک خلاص شود!

3) وقتی متوجه حرف شما می‌شود و می‌تواند پاسخ دهد

اگر کودک می‌تواند به درخواست‌هایی مانند شلوارت را در بیاور عمل کند و احساس ادرار، مدفوع یا ناراحتی از کثیفی پوشک را ابراز کند(چه با زبان بدن و چه با کلمات)، از نظر ذهنی برای همکاری کردن در پروسۀ خداحافظی با پوشک آماده است.

مثلا بتواند با کلماتی مثل جیش یا پی پی به شما بگوید که الان نیاز به سرویس دارد. ضمنا یادگیری این کلمات می‌تواند در تشخیص ادرار و مدفوع به او کمک کند.

4) پوشکش بیشتر از دو ساعت خشک می‌ماند

اگر پوشک کودک‌تان حداقل 1.5 الی 2 ساعت خشک می‌ماند، نشان‌دهندۀ این نکته است که توان مثانه او به حدی رسیده که برای از پوشک گرفته شدن آماده باشد.

دلایل همکاری نکردن کودک برای از پوشک گرفتن

When children refuse to cooperate, it might seem that they're being lazy or unreasonable. But some kids suffer from understandable anxieties about toilet training (Baird et al 2019). Sometimes it's simply the fear of something new. The potty chair is unfamiliar; so is the routine

ترجمه: هنگامی که کودکان از همکاری در توالت کردن خودداری می‌کنند، ممکن است به نظر برسد که او تنبل است. اما برخی از کودکان از اضطراب هایی در مورد آموزش توالت رنج می برند. گاهی اوقات استرس به خاطر ترس از یک موقعیت جدید است. صندلی کوچک ناآشنا است و... . منبع: parentingscience

در کل اگر مواردی که پیشتر گفتیم را با دقت انجام دهید، به احتمال زیاد مرحلۀ از پوشک گرفتن فرزند عزیزتان را با موفقیت پشت سر خواهید گذاشت. اما اگر فکر می‌کنید کودکتان همکاری لازم را ندارد، بد نیست به موارد زیر هم توجه داشته باشید.

این پروسه برایش پرتنش است

شما باید محیط امنی را برای فرزندتان فراهم کنید. اگر مدام در حال دید و بازدید هستید یا مدام به کثیف شدن لباس و خانه و فرش واکنش نشان می‌دهد، هم به کودکتان استرس می‌دهید، هم ممکن است بذر وسواس و شرم از بدن را در ذهن او بکارید.

این پروسه برایش جالب نیست

منظور ما این نیست که برای از پوشک گرفتن کودک، او را جایزه باران کنید؛ اما حتماً از بازی و سرگرمی برای جذاب شدن فرایند استفاده کنید. مثلاً یک صندوقچه -مثلاً- جادویی با استفاده از ظرف یا جعبه بسازید و همراه با کودکتان آن تزئین کنید. به فرزندتان بگویید که هر بار به دستشویی برود و کارش را انجام دهد، یک استیکر (ستاره یا هر نماد دیگری) داخل این جعبه می‌اندازیم و بعد با جمع امتیازات می‌توانیم به اسباب‌بازی فروش برویم و یک جایزه خوب بگیریم.

آمادگی جسمانی لازم را ندارد

پدر و مادر عزیز، توجه کنید که پرورش فرزند، مسابقه نیست و قرار نیست اگر کودک دیگری در 2 سالگی با موفقیت از پوشک گرفته شد، فرزند شما از او عقب بماند یا از او بهتر نباشد! شما باید به شرایط جسمانی و روانی فرزندتان دقت کنید و به اون مهلت بدهید تا از نظر فیزیکی آماده شود.

در ضمن بد نیست بدانید که دختر بچه‌ها در رشد جسمانی و همچنین در صحبت‌کردن زودتر از پسران پیشرفت می‌کنند و همین امر باعث می‌شود که روند آموزش برای آنها سریع‌تر شود. اما این بدان معنا نیست که آموزش پسرها سخت‌تر و کندتر خواهد بود. آنچه مهم‌تر است، شخصیت و آمادگی فرزند شماست نه جنسیت او. هر کودکی متفاوت است.

همزمان دو یا چند اقدام مهم را با هم انجام می‌دهید

برای عنوان مثال همزمان که کودک را از شیر می‌گیرید و خواب او را تنظیم می‌کنید، می‌خواهید پوشک کردن را هم حذف کنید. در حالی که هر کدام از این اقدامات اهمیت خاص خود را دارند و انجام همزمان آن‌ها فقط کارتان را سخت‌تر می‌کند.

برویم سراغ جمع‌بندی.

کلام آخر

اگر صبر و حوصله را چاشنی نکاتی که در این مقاله توضیح دادیم کنید، مطمئن باشید می‌توانید فرآیند از پوشک گرفتن کودک را به‌خوبی پشت سر بگذارید.

در ضمن فراموش نکنید که هر کودکی (چه دختر و چه پسر) منحصر‌به‌فرد است و سرعت یادگیری آن‌‌ها با سایر کودکان متفاوت است؛ پس فشار مضاعف به بچه‌ها وارد نکنید و اجازه دهید در آرامش و با صبر و شکیبایی این پروسه پیش برود.

در بخش نظرات، منتظر دریافت تجربه‌ها، نظرات و سوالات شما هستیم.