به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ روز گذشته (یکشنبه) هفتمین نشست از سلسله جلسات "تدبر در قرآن" با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدیان در مهدیه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها برگزار شد.
مشروح سخنان حجت‌الاسلام محمدیان در هفتمین جلسه تدبر در قرآن پیرامون آیات شریف:
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُکُمْ بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمَالًا﴿۱۰۳﴾
بگو آیا شما را از زیانکارترین مردم آگاه گردانم(۱۰۳)
الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعًا﴿۱۰۴﴾
[آنان] کسانى اند که کوشششان در زندگى دنیا به هدر رفته و خود مىپندارند که کار خوب انجام مىدهند(۱۰۴)
۱۰۳ تا ۱۰۴ سوره کهف بدین شرح است:
در قرآن خیلی آیات هست که در ظاهر خطابش، کافران و مشرکان است. اما آنها که اصلا این قرآن را قبول ندارند که بخواهند به آن اعتنا کنند. فلذا اگرچه خطاب به آنان است ولی در واقع برای مؤمنین است که مراقب باشند به راهی که کفار می‌روند، نروند.
چرا که قرآن فرموده بسیاری از مؤمنان گرفتار شرک می‌شوند. البته این درجاتی دارد. فلذا اگرچه مصداق اعلای آیه کفار هستند، اما معنایش این نیست که برای مؤمنان پیامی ندارد.
در زمانه ما مصداق اعلای این آیه داعشی‌ها و تکفیری‌ها هستند. اگرچه سردمداران و علمایشان ممکن است شرایطشان فرق کند، ولی افراد عادی آنها مثل کسانی که کمربند انتحاری می‌بندند را که نمی‌توان کافر نامید. چرا که نماز می‌خوانند، به پیامبر(ص) و بهشت و... هم اعتقاد دارند. پس اگر بگوییم مصداق آیه فقط و فقط کفار هستند، سخن درستی نیست. فردی درباره همین آیه از امیرالمؤمنین(ع) پرسید. حضرت فرمود: اهل کتاب جزء این آیه هستند. بعد فرمود: خوارج هم از اینها دور نیستند.
استفاده دیگری که از این آیه می‌شود این است که وقتی انسان کار بدی انجام می‌دهد خودش هم می‌داند و قبول دارد که بد است، ولی این مشکلِ بزرگ نیست، مشکل بزرگ زمانی است که انسان فکر می‌کند کار خیلی خوبی انجام می‌دهد و توقع دارد دیگران بیایند و او را ستایش و تعریف و تمجید کنند. در این موارد است که باید دقت کنیم. زمان هایی که رفتار، اخلاق، نوع برخورد و ... خود را خیلی خوب می‌دانیم.
مثل کسی که کتابی درباره قرآن می‌نویسد ولی نیتش این است که کتابش کتاب سال شود. در ظاهر کتاب را درباره قرآن نوشته ولی هدفش جلب توجه کردن است. یا کسی که از اهل بیت(ع) مایه می‌گذارد تا دیگران برایش در دل هم که شده تعظیم و ستایش کنند. بعضی‌ها دنبال این هستند که دیگران آنها را بزرگ شمارند. خداوند در آیه ای می‌فرماید: آخرت متعلق به کسانی است که در دنیا دنبال برتری و علو نیستند.
طبق روایتی از امیرالمؤمنین(ع) اگر کسی دنبال این باشد که بند کفشش طوری باشد که بگویند از بند کفش دیگری بهتر است، مشمول این آیه می‌شود. حضرت می‌فرمایند این آیه اصلا مربوط به مسئولین و رؤساست.
بعضی از رؤسا دنبال این هستند که یک حرفی بزنند که دیگران بگویند: حاج آقا عجب نکته ای فرمودند! عجب نظری دادند! دنبال این هستند که همه بگویند: شما با دیگران فرق دارید. شما انسان متفاوتی هستید. شما فهمتان از دیگران بیشتر است. اینها چیزهایی است که انسان را باد و پر از منیت می‌کند.
امام در کتاب اربعین داستانی را نقل کرده است؛ فردی بود (یا از انبیاء یا از اولیاء) که خدا به او فرمود یک نفر را پیدا کن که تو از او برتر باشی. این فرد هرچه گشت کسی را پیدا نکرد و هرکه را پیدا می‌کرد خجالت می‌کشید که بگوید من از او برترم. تا اینکه به خداوند گفت من کسی را پیدا نکردم. در این لحظه به او خطاب شد که اگر کسی را پیدا می‌کردی سقوط می‌کردی.
امام رضا(ع) در روایتی ده نشانه برای اینکه «چه وقت عقل انسان کامل می‌شود» بیان می‌کنند و می‌فرمایند که دهمی خیلی مهم است و این است که انسان خودش را از هیچ کس برتر نداند. ممکن است کسی بیاید و اتاق من را به عنوان مسئول نهاد تمیز کند، ولی این به معنی این نیست که من از او برتر هستم. در درگاه خداست که معلوم می‌شود چه کسی برتر است.
این احساس برتر بودن چیزی است که اگر در وجود انسان بیاید همه چیز را نابود می کند.
آیت الله گلپلیگانی می گوید یکی از دوستان دوران طلبگی‌ام در حال احتضار بود و من به دیدنش رفتم. وقتی مرا دید گفت: «آقا محمدرضا! خدا خیلی ظالمه. مگه من چه چیزیم از تو کمتر بود؟ چرا تو مرجع شدی و من هیچی نشدم و کسی به من نگاه هم نکرد؟» او با گفتن این کلمات جان داد. این فرد کسی بود که عمری نان امام زمان (عج) را خورده بود.
انسان باید از اعمال بدش بترسد، ولی از اعمال خوبش بیشتر بترسد. انسان باید جاهایی که به او عناوین خاصی می‌دهند یا جاهایی که از او تعریف می‌کنند نگران باشد.
روایت داریم که گاهی شیطان ده‌ها باب خیر به روی انسان باز می کند تا یکجا بالاخره او را زمین بزند. حتی گاهی شیطان انسان را برای نماز شب بیدار می‌کند!
باید مراقب کارهای خوبمان باشیم تا مصداق این آیه نشویم. نکند یک روز عمرمان تمام بشود و ببینیم کارهایی که فکر می‌کردیم برای خدا و اهل بیت(ع) بوده هیچ کدام برای آنها نبوده است.
در بعضی از حرم ها سر اینکه کدام هیئت اول وارد حرم بشود ده‌ها آدم کشته شده است! یعنی طرف در روز عاشورا و در حال سینه زنی آدم می کشد که بگوید هیئت من اول باید وارد حرم شود.
این آیه مطالب فراوانی در دل خود دارد ولی مهم ترینش این است که ممکن است ما مؤمنین هم در زمره این آیه باشیم. روزی چشم باز کنیم و ببینیم برای همان کارهای خوبی که کرده ایم باید پاسخگو باشیم، کارهای بد که جای خود دارد.
