به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، رضا محمدی، سرپرست سازمان سنجش آموزش کشور اظهار کرد: سازمان سنجش آموزش کشور در تاریخ ۲۳ مهرماه، پیشنهاد رسمی و کارشناسی خود را مبنی بر تأثیر مثبت سوابق تحصیلی، صرفاً در پایه دوازدهم، به دبیر محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال کرد.
متعاقب آن، در اواخر آبان ماه، همین پیشنهاد مجدداً در قالب یک گزارش کارشناسی ارسال شد. بنابراین، این موضوع از طریق دو مکاتبه رسمی به شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام شد.
مکاتبات رسمی سازمان سنجش درباره تأثیر سوابق تحصیلی
وی افزود: نکته دوم، که باید به آن دقت کرد، این است که در ادامه‌ی سازوکاری که شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اخذ نظرات صاحب‌نظران، کارشناسان و سایر بازیگران این حوزه در نظر گرفته بود، جلساتی کارشناسی در ستادهای علم و فناوری برگزار شد. بر این اساس، در دی‌ماه چندین جلسه تشکیل شد و نمایندگان سازمان سنجش آموزش کشور، به‌عنوان نمایندگان وزارت علوم، در این جلسات شرکت کردند و نظرات کارشناسی خود را ارائه دادند.
تأکید بر تأثیر مثبت و جلوگیری از نابرابری آموزشی
محمدی گفت: در همین جلسات، بارها تأکید شد که تأثیر سوابق تحصیلی باید صرفاً شامل پایه دوازدهم و به‌صورت تأثیر مثبت باشد. در جلسه‌ی اخیر ستادهای علم و فناوری و تعلیم و تربیت، شخصاً از دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درخواست کردم که با توجه به اینکه سه طرح مطرح شده است و این طرح‌ها در همه‌ی جلسات مورد بررسی قرار گرفته‌اند، نظر سازمان سنجش نیز به‌عنوان طرح چهارم در دستور کار شورا و در صحن اصلی مطرح شود. در ابتدا، این درخواست با واکنش منفی برخی اعضا مواجه شد، اما در ادامه، اعلام کردند که جای نگرانی نیست و نظرات سازمان سنجش و طرح پیشنهادی آن حتماً در دستور کار قرار خواهد گرفت.
وی اظهار کرد: ما نیز بر همین اساس مطمئن شدیم که یکی از طرح‌هایی که در صحن شورا مطرح خواهد شد، نظر سازمان سنجش است. لازم به تأکید است که نظر ما صرفاً تأثیر سوابق تحصیلی در پایه دوازدهم، به‌صورت تأثیر مثبت، و با حداکثر میزان ۳۵ درصد است. این موضوع بر اساس یک گزارش کارشناسی مبتنی بر داده‌ها و اطلاعات آزمون سراسری ارائه شده و تأثیر سوابق تحصیلی بر نحوه‌ی دسترسی مناطق محروم و دهک‌های کم‌برخوردار به آموزش عالی نیز در آن به‌صراحت بیان شده بود.
با این حال، آنچه در عمل اتفاق افتاد این بود که از پیشنهادات سازمان سنجش، طرحی مبتنی بر این پیشنهادات ارائه نشد.
محمدی افزود: بر اساس داده‌ها و اطلاعات آزمون سراسری و مطالعات انجام‌شده، با توجه به تنوع مدارس در کشور و نابرابری آموزشی موجود در نظام آموزشی، این مسئله به‌وضوح مشاهده می‌شود. پیشنهاد ما این بود که تا زمان برقراری عدالت نسبی، حداقل در زمینه‌ی امکانات و تجهیزات آموزشی، تأثیر سوابق تحصیلی صرفاً به‌صورت تأثیر مثبت اعمال شود. داده‌های آزمون سراسری نیز این موضوع را تأیید می‌کند و نشان می‌دهد که تأثیر قطعی باعث شده است دانش‌آموزان و متقاضیان مناطق برخوردار و دهک‌های درآمدی بالا نسبت به مناطق کمتر برخوردار و دهک‌های پایین درآمدی، بیشتر منتفع شوند.
استدلال ما این بود که این مسئله باید مورد توجه قرار گیرد، اما متأسفانه چنین نشد. به‌عنوان یک کارشناس، فارغ از جایگاه سازمانی، تأکید من این است که تا زمانی که نتوانیم حداقل‌های آموزشی را برای سراسر کشور فراهم کنیم و امکان دسترسی به آموزش باکیفیت و نسبتاً برابر را برای تمامی فراگیران مهیا نسازیم، اعمال تأثیر قطعی سوابق تحصیلی نه‌تنها به کاهش شکاف طبقاتی منجر نخواهد شد، بلکه موجب کاهش دسترسی مناطق کمتر برخوردار و دهک‌های پایین درآمدی به فرصت‌های تحصیلی در آموزش عالی می‌شود.
کنکور تنها در یک نوبت برگزار شود
وی تاکید کرد: بحث اعتبار یک‌ساله‌ی آزمون سراسری، که در حال حاضر برای دو سال معتبر است، از چالش‌هایی بود که ما مطرح کردیم و پیشنهاد دادیم این اعتبار به یک سال کاهش یابد. علاوه بر این، به‌جای برگزاری آزمون سراسری در دو نوبت، تنها یک آزمون برگزار شود. این پیشنهاد در جلسات ستادهای علم و فناوری، که پیش‌تر به آن اشاره کردم، با اجماع پذیرفته شد.
اما از پیشنهاد اصلی ما، مبنی بر تأثیر مثبت سوابق تحصیلی، با حداکثر ۳۵ درصد و صرفاً شامل پایه دوازدهم، دیگر خبری نبود و این پیشنهاد عملاً در دستور کار قرار نگرفت.
محمدی در پایان خاطر نشان کرد: به نظر من، با توجه به اینکه اکثر تغییرات باید در یک بازه‌ی زمانی مشخص، پیش از برگزاری کنکور یا ثبت‌نام، به اطلاع متقاضیان برسد، احتمالاً در کنکور ۱۴۰۴ تغییری را شاهد نخواهیم بود.
