به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مدیریت تولید و مصرف حامل‌‌‌‌های انرژی در این ایام سال و خاموشی‌‌‌‌های گاه و بیگاه برق ، برای بسیاری از افراد جامعه روشن شده است ، مدیریت مصرف انرژی موضوعی بسیار مهم است که فرصتها و تهدیدات پیش روی کشور قرار میدهد و روند سیاست گذاری در حوزه انرژی در کشورهای مختلف دنیا نیز بر ضرورت آن تاکید می‌نمایید، از طرفی یارانه‌‌‌‌های پنهان بخش انرژی کشور بسیار بالا است، به نحوی که در گزارش تفریغ بودجه 1399 حجم این یارانهها برابر با نصف نقدینگی کشور است و استفاده غیربهینه و نا عادلانه این یارانهها توسط مشترکان پرمصرف و ثروتمند متاسفانه سبب شده هدف اصلی این یارانهها که بهبود و رفاه زندگی آحاد مردم بوده است، به خطر بیافتد.
در همین رابطه با سلیمان پور مسئول گروه انرژی اندیشکده سیاست گذاری امیرکبیر گفتگو کردیم که در ادامه به مشروح آن اشاره خواهیم کرد.
سلیمان پور کارشناس انرژی علت اصلی قطعی برق در تابستان امسال را نا ترازی عرضه و تقاضای برق در کشور دانست و گفت: با توجه به اینکه طی سالیان گذشته رشد قابل توجه مصرف برق داشتیم و تقریبا به طور پیوسته هر سال یک عدد قابل توجهی مصرف برق در کشور افزایش پیدا می‌کند و از طرف دیگر امسال به دلیل گرم شدن زودتر هوای کشور، مصرف برق نیز زودتر از موعد به پیک خودش رسید و افزایش مصرف داشتیم و ساعات پیک امسال نسبت به سال‌‌‌‌های گذشته یک و نیم تا دوبرابر شده است
این کارشناس انرژی در ادامه گفت: وقتی تقاضای انرژی در کشور با قیمت‌گذاری دستوری از حالت مکانیزم طبیعی که خودش دارد، خارج می‌کنید، عملاً طرحهای بهره وری انرژی از شرایط اقتصادی ساقط می‌شوند و خب معمولا اجرا نمی‌شوند .
وی راهکار اساسی این موضوع را اصلاح قیمت انرژی دانست و گفت: راهکار اساسی این موضوع این است که قیمت انرژی اصلاح شود تا در محاسبات همه‌ی بخش‌‌‌‌های مصرفی، هزینه‌‌‌‌‌های انرژی به طور واقعی خودش را نشان بدهد و به طور عمومی مصرف و زیرساخت‌‌‌‌های مصرف انرژی بهبود پیدا کند.
سلیمان پور با تاکید بر این موضوع که اصلاح قیمت گذاری قطعا راهکار کوتاه مدت نیست و در بلند مدت تاثیر گذار است، گفت : قطعا اصلاح قیمت گذاری راهکار کوتاه مدت نیست، یعنی شما نمی‌توانید در کوتاه مدت با اصلاح قیمت این چالش و بحرانی که الان با آن روبرو هستید را اصلاح بکنید ولی راهکار مطمئن و بلندمدتی است.
این کارشناس انرژی در پاسخ به این سوال که اخیرا وزارت نیرو با توجه به قطعی برق و لزوم مدیریت مصرف اقدام به اصلاح تعرفه‌ها و بهینه سازی تعرفه گذاری پلکانی پرمصرف‌ها کرده است؛ گفت: اصلاح قیمت و تعرفه گذاری پلکانی می‌تواند در کوتاه مدت کمک بکند ، ولی باید توجه داشته باشیم که باید کارهای دیگری نیز کنار تعرفه‌گذاری پلکانی پرمصرف‌ها انجام دهیم.
وی ضمن بیان راهکارهای اساسی مدیریت مصرف در کنار تعرفه‌گذاری پلکانی، گفت : راهکارهای اساسی برای اینکه بخواهیم در حال حاضر مصرف را در کوتاه مدت مدیریت کنیم ، اولا آزاد کردن حداکثر ظرفیت تولید برق در کشور هست و از طرفی نیز در طول این دو،سه سال یک برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری درست اصلاح قیمت هم صورت بگیرد و متناسب با آن ، طرحهای اصلاح زیرساختها نیز انجام بشود ،طرح هایی که مربوط به ماده ۱۲ قانون بهره‌وری هست و یک ساز و کاری ایجاد بشود که بتوانیم این فرایند اصلاح قیمت که منجر به اصلاح مصرف از بُعد تغییر زیرساختها می‌شود را تسریع بکنیم ولی نباید توقع نداشته باشیم که با اصلاح قیمت بتوانیم یک ساله به چالش مصرف انرژی پاسخ دهیم .
سلیمان پور با تاکید بر این موضوع که نباید مسئله ناترازی برق و گاز در کشور را با ابعاد فرهنگی نگاه کرد و قطعا نیازمند اصلاحات جدی در بحث قیمتی و زیرساختی هستیم، گفت : چالش اساسی در کشور ما در دو بُعد هست؛ بُعد اول ، بُعد تولید هست که در حوزه گاز بسیار این موضوع مشهود بوده و ما افزایش ظرفیت تولید‌مان متناسب با افزایش مصرف مان و توسعه‌ی خطوط لوله و شبکه گاز در کشور نبوده است .بعد دوم که بحث مهمتری است ، بحث شدت مصرف انرژی و درحقیقت مصرف غیر بهره‌ورانه است که آن هم بر می‌گردد عمدتا به زیرساخت‌‌‌‌های کشور ، نه به فرهنگ مصرفی چون اساسا به دلیل ارزان بودن انرژی ، به صورت رفتار منطقی و اقتصادی رفتن به سمت بهره‌وری به وقوع نمی‌پیوندد و از طریق بهبود زیرساختها یا مکانیزم‌های قیمتی مانند تعرفه‌گذاری پلکانی پرمصرف‌ها اصلاحاتی در زمینه شدت و مدیریت مصرف به وقوع بپیوندد.
این کارشناس انرژی در رابطه با یارانه‌‌‌‌های پنهان خصوصا در زمینه یارانه‌‌‌‌های انرژی و تاثیر آن بر صنعت انرژی کشور و نیروگاه سازی گفت : اصلاح قیمت در حوزه‌ی انرژی در بلند مدت می‌تواند به سمت اصلاح زیرساخت‌‌‌‌های کشور و بهره‌وری مصرف انرژی درکشور برود و این امر باعث می‌شود که عملا یک حجم قابل توجهی از درآمدهایی که درحال حاضر در کشور به صورت غیر بهره‌ور استفاده می‌شود ، پس از آن در اختیار توسعه کشور قرار بگیرد و می‌تواند سطح درآمدی کشور را بالا ببرد و کشور را به سمت توسعه پیش ببرد ، اما لازمه اش این است که این‌‌‌‌ها به صورت یک فرایند گام به گام و کاملا برنامه ریزی شده اتفاق بیافتد. هدفمندی یارانهها کاملا هدفمند به دنبال تحقق این موضوع بود که بتواند دریک بازه‌ی بلند مدت۱۵ ساله این اصلاح قیمت را تحقق ببخشد و از محل درآمدهایش ، بتواند زیرساختها را توسعه دهد و برای اینکه در این مدت قشر آسیب پذیر جامعه هم دچار ضربه نشود.
وی در پایان هدفمندی یارانهها را یک طرح کارشناسی و مورد اتفاق نظر همه کارشناسان در آن زمان دانست و گفت : هدفمندی یارانهها با یک کار کارشناسیِ چندین ساله و ناشی از دید و توافق نظر عمده کارشناسان اجرایی شد و جز یک سری بخش‌‌‌‌ها اقتصاد کلان بود که یارانه‌‌‌‌های نقدی به مردم بدهند و یا اینکه منابع درآمدی را به سمت تولید ببرند ویا بحث‌‌‌‌های دیگر که در آن وجود داشت و همه در رابطه با اصلِ اصلاح قیمت گذاری حامل‌‌‌‌های انرژی و استفاده از درآمدهایش درجهت اصلاح زیرساخت‌‌‌‌های کشور اتفاق نظر داشتند و این جمع بندی همه کارشناس‌‌‌‌ها بود ، اما متاسفانه به دلیل مسائل مختلفی که حول و حوش این موضوع وجود داشت ، به طور کامل اجرا نشد و الان ما بایک چالشی که می‌بینیم مواجه هستیم.
